Al vóór Amsterdam was er een oogverblindende Noordzeehaven op het middelpunt van de bekende wereld: de stad Antwerpen. Antwerpen was sensationeel als het Parijs van de negentiende eeuw of het New York van de twintigste eeuw, waar alles kon gebeuren of op zijn minst geloofd kon worden: moordende bankiers, gemakkelijke kussen, een markt van geheimen en allerlei soorten ketterij. Gedurende de helft van de zestiende eeuw was het de plek waar regels werden overtreden – religieus, seksueel, intellectueel. In Antwerpen veranderde de situatie. Eén man had al het geld in de stad in het nauw gedreven en de ideeën over wat geld betekende opnieuw uitgevonden. Een ander gaf Antwerpen puur vanuit zijn eigen ambitie een nieuwe vorm. Joden die de Portugese Inquisitie ontvluchtten hadden Antwerpen nodig voor hun ontsnapping, dankzij de opmerkelijke vrouw aan het hoofd van de grootste bankiersfamilie van Europa. Thomas More opende daar Utopia, Erasmus puzzelde over geld en ruilhandel, William Tyndale schuilde er en smokkelde zijn Bijbel in het Engels naar buiten totdat hij werd vermoord. Pieter Bruegel schilderde de stad als De Toren van Babel. Maar toen Antwerpen samen met de Nederlanders in opstand kwam tegen de Spanjaarden en verloor, werd al die glorie begraven en werd de ware geschiedenis herschreven. De stad die zovelen in beroering bracht, werd nu conformistisch. Muitende troepen verbrandden de stadsarchieven. Michael Pye wil de verloren stad herontdekken en haar wildere dagen tot leven brengen met behulp van allerlei aanwijzingen: romans, schilderijen, liedjes, schoolboeken, brieven en de archieven van Venetië, Londen en de Medici. Hij schetst een beeld van een stad die wordt achtervolgd door vuur, pest en geweld.

Michael Pye, 288 pagina's, Engels, 19 x 13 cm, Penguin Books, Softcover

De stad die Antwerpen ooit geweest is, is vandaag de dag haast onherkenbaar. Verwoest door de vlammen en bombardementen van de wereldoorlogen is haar geschiedenis goed verstopt achter een façade van herbouwde monumenten. Toch was de havenstad ooit het middelpunt van de wereld.
Als handelscentrum kende Antwerpen in de zestiende eeuw geen evenbeeld, en haar rijkdom en weelde leken ongeëvenaard. De stad van Plantijn en Brueghel stond bol van de bedrijvigheid. Bezoekers kwamen met hun koopwaar uit alle uithoeken van de wereld naar de stad waar de geldhandel floreerde.
Tegelijkertijd kende Antwerpen ook een schaduwkant: rellen, muiterijen en de inquisitie, die als een donkere wolk boven de joodse en protestante inwoners hing, lieten de uitzonderlijke welvaart van korte duur zijn. Desalniettemin blijkt de invloed van Antwerpen blijvend.
Met Antwerpen ontsluit bestsellerauteur Michael Pye het verhaal van een stad die tegen alle verwachtingen in opkwam als het kloppend hart van de zestiende eeuw, en in korte tijd de wereld wist te veranderen. Eén ding is volgens Pye zeker: zonder de Antwerpse geschiedenis zou vandaag niets hetzelfde zijn.

Michael Pye, 400 pagina's, Nederlands, 23 x 16 cm, De Bezige Bij, Hardcover

Op zoek naar antwoorden neem ik je mee op zeven wandelingen door mijn stad. Elke wandeling onthult verschillende aspecten van de Antwerpse ziel. Zowel kleine als monumentale panden getuigen van zowel een groots verleden als een bruisend en modern heden. Antwerpen en zijn geschiedenis ontdek je stap voor stap, van west naar oost. Middeleeuws Antwerpen ligt vlakbij de Schelde. De gebouwen en evenementen uit de gouden 16e eeuw van Antwerpen vind je rond het stadhuis en de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal. Iets verder van de Schelde wandelen we door het barokke Antwerpen van Rubens en de jezuïeten. Vervolgens verlaten we het historische centrum om ons onder te dompelen in de prachtige Belle Époque. Ten noorden van de oude stad ontdekken we met nostalgie de oude havenwijk. De laatste wandeling in het zuiden van de stad brengt ons naar de trendy wijk rond de heropende kunsttempel.

Johan Dieleman, 177 pagina's, Duits, J.G.Seume, Softcover

Na Antwerpen, verloren stad (1860-1885) maakt samensteller Ronny Van de Velde een wandeling door een stad die ontwaakt uit een lange slaap: de Scheldekaaien zijn rechtgetrokken, de oude omwalling gesloopt. Antwerpen wordt een moderne stad: het scheepsverkeer neemt enorm toe, een verkeersas verbindt het Centraal Station – die nieuwe ‘kathedraal van den ijzerenweg’ – met de oude kathedraal en in de plaats van de vesten komt een echte boulevard, naar het voorbeeld van Wenen.
Dit boek bevat een indrukwekkende verzameling archieffoto’s uit die tijd. Vierhonderd beelden, gemaakt door welstellende amateurs en vroege fotojournalisten, geven ons een bevoorrechte kijk op het Antwerpen van de belle époque.

Ronny Van de Velde, Jan Ceuleers, 440 pagina's, Nederlands, 32 x 24 cm, Ludion, Hardcover

Eugeen Van Mieghem

In dit boek beschrijft conservator Erwin Joos het jeugdwerk van Eugeen Van Mieghem (1875-1930) tussen 1894 en 1905. Aan de hand van 645 afbeeldingen geeft het een uniek overzicht van de evolutie onder de invloed van beroemde tijdgenoten als Munch, Steinlen, Forain en Toulouse-Lautrec. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de invloed van de literaire-anarchistische vereniging De Kapel waar hij in contact kwam met schrijvers en figuren als o.a. Frans Franck, Frederik van Eeden, Stijn Streuvels, Ferdinand Domela Nieuwenhuis, Willem Elsschot en Octave Maus. De toenemende bekendheid, na zijn deelname aan de salon van La Libre Esthéthique werd abrupt onderbroken door het overlijden van zijn jonge vrouw Augustine die in 1905 op 24-jarige leeftijd overleed aan tuberculoze. Hij portretteerde haar in een weergaloze reeks tekeningen die de beroemde cyclus van Ferdinand Hodler tien jaar voorafgaat.

Erwin Joos, 288 pagina's, Nederlands, Pandora, Hardcover

Fred Vanderpoorten gidst al vele jaren toeristen, belangstellenden en jongeren doorheen zijn stad, ANTWERPEN. Hij is een vat vol kennis en anekdotiek. Wat hij weet en wat hij te vertellen heeft over Antwerpen, deelt hij nu met het publiek. Antwerpen is voor alles een stad van handel. In vijf meeslepende hoofdstukken reist u doorheen de tijd aan de hand van de mensen en de historische feiten die van Antwerpen een van de belangrijkste havens en handelscentra van Europa hebben gemaakt. De Gouden Eeuw met Plantin en Metsys. De Tachtigjarige Oorlog met Rubens en Van Der Geest. De 18e eeuwse Oostendse Compagnie in de Antwerpse Beurs. De 19e eeuw met de vrijmaking van de Schelde, de Wereldtentoonstelling, de Red Star line... En ten slotte de meest recente decennia met o.a. de Boerentoren, de ontwikkeling van de haven, de Meir en de verkeersrevolutie.

Fred Vanderpoorten, 296 pagina's, Nederlands, 22 x 14 cm, Borgerhoff & Lamberigts, Softcover

Eten en de stad, van de middeleeuwen tot vandaag

Overal ter wereld zijn steden hongerig. Als gulzige lichamen verorberen ze de gewassen van het nabije en het verre platteland. Zo konden steden groeien, via de succesvolle aanvoer, productie en verkoop van voedsel, via de verwerking en consumptie ervan in keukens en eetgelegenheden en via de afvoer ervan om opnieuw als mest en grondstof te dienen voor land en moestuin.
Door de nabije Schelde en het omliggende wegennetwerk kon Antwerpen genieten van een rijke aanvoer van voedsel, waardoor het kon uitgroeien tot stad en rond 1565 al honderdduizend inwoners telde.
Tegenwoordig gebeurt de aanvoer van voedsel naar Antwerpen via containers. Daardoor is de havenstad verbonden met een bijzonder groot, wereldwijd platteland.
Voedsel heeft Antwerpen gevormd, want eeuwenlang is het hier elke dag verkocht, klaargemaakt, gegeten en in afval omgezet.

Leen Beyers, Ilja Van Damme, 208 pagina's, Nederlands, 28,5 x 21 cm, BAI, Hardcover

De spoorwegkathedraal die per ongeluk bleef staan

‘Het heeft meer weg van een paleis dan van een vervoersknooppunt.’ ‘De schoonheid is zo uniek dat zelfs experts moeite hebben er een architecturale stijl op te plakken.’ ‘Als je de inkomhal binnenstapt, overstijg je het profane.’ Het zijn maar enkele van de vele internationale lofbetuigingen voor de 120 jaar jonge spoorkathedraal van Antwerpen. En te denken dat de Middenstatie in de jaren 1980 ei zo na tegen de vlakte was gegaan. In dit boek neemt stadsgids Raf Vandecasteele u mee doorheen een woelige geschiedenis. Het is een andere kijk op het station dan gebruikelijk. Neem nu de vraag: wie bouwde het? In alle boeken staat de naam van Louis Delacenserie. Hij was inderdaad de architect. Maar wie sleepte het marmer aan? En van waar? Een historie van stadswallen, Leopold II, Congo, een uit de zoo ontsnapte tijger, Wannes Van de Velde, openhartoperaties, valiezen vol dromen en de Kievitwijk.

Raf Vandecasteele, 240 pagina's, Nederlands, 20 x 12 cm, Epo Uitgeverij, Softcover

De Black Arts Movement is radicaal gekant tegen elk concept van de kunstenaar dat hem vervreemdt van zijn gemeenschap. Black Art is het esthetische en spirituele zusje van het Black Power-concept. Als zodanig beoogt het een kunst die rechtstreeks spreekt tot de behoeften en ambities van Zwart Amerika.

Larry Neal, 96 pagina's, Engels, 17 x 10 cm, Davis Zwirner Books, Softcover

Dit Elementaire Deeltje reflecteert de langdurige populariteit van archeologie. Voor de één is het een hobby, voor de ander een carrière, maar in alle gevallen omvat het ruim tweeënhalf miljoen jaar wereldgeschiedenis. En archeologie is meer dan alleen romantisch opgraven: ook theorievorming, technologie en wetenschap spelen een belangrijke rol. Paul Bahn geeft een pakkend kijkje in de keuken van de hedendaagse archeoloog.

Paul Bahn, 128 pagina's, Nederlands, 17 x 11 cm, Atheneum, Softcover

Herontdek het inspirerende werk van de Belgische architect Léon Stynen (1899-1990). Teksten en onuitgegeven familiefoto's van een discrete reus met 990 projecten. Een nieuwe bevestiging van wat het modernisme is: een radicale wending die ons tijdperk tot op heden beïnvloedt.
Het casino van Knokke, het casino van Oostende, de paviljoenen van New York op Expo 38 en van Brussel op Expo 58, het BP-gebouw van Antwerpen, deSingel, eengezinswoningen, inrichtingen van passagiersschepen, bioscopen, meubilair dat vandaag nog wordt uitgegeven: allemaal voorbeelden van een emblematisch oeuvre, van een avant-garde die moeiteloos de tand des tijds doorstaat. Dit boek werpt een helder licht op de veelzijdigheid en de diepgaande invloed van Léon Stynen. De man, die Henry Van de Velde opvolgde als directeur van La Cambre, werkte samen met Le Corbusier, Camille Huysmans, Henry Van de Velde, Renaat Braem, René Guiette, Victor Bourgeois, Paul Delvaux, het CIAM, enzovoort. De uitzonderlijke documenten zijn afkomstig uit familiearchieven.

224 pagina's, 27 x 21 cm, Snoeck Publishers, Softcover

Bestaat er zoiets als een Vlaamse architectuur? Een architectuur die eigen is aan deze Europese regio die grote veranderingen ondergaat en tegelijkertijd volop op zoek is naar een identiteit? De projecten die in de jubileumeditie van het Architectuurboek Vlaanderen zijn verzameld, tonen aan dat de architectuur in Vlaanderen een onder­zoek is naar de essentiële taak van het bouwen. Maar de spraakmakende gebouwen en stedenbouwkundige projecten leveren ook een belangrijke en soms verrassende bijdrage aan de leefomgeving en illustreren het culturele elan van de regio.
De hoogwaardige architectuurproductie van de afgelopen twee jaar wordt in dit boek kritisch gewogen - in woord en beeld. Het is zowel een manifest als een naslag­werk. De selectie van projecten dient als basis voor het benoemen van een collectief project voor Vlaanderen. In elf ARTOMSs verdiepen auteurs uit binnen- en buitenland zich in de strategieën en ingrepen van ontwerpers op het dagelijkse leven en de vorm­geving van de ruimte in een van de dichtst bevolkte regio's van Europa. Tien fotografen met een uiteenlopende achtergrond brengen de projecten op hun manier in beeld en tonen daarbij nieuwe, eigenzinnige perspectieven op de hedendaagse architectuur.
Radicale gemeenplaatsen biedt een selectie van bijzondere gebouwen die in dialoog treden met de Europese architectuurcultuur. Onmisbaar voor iedereen die gelijke tred wil houden met de architectuurproductie in Vlaanderen en het denken over de toekomst van de regio.

276 pagina's, Nederlands, 24 x 20 cm, Vlaams Architectuurinstituut, Softcover

Van Michelangelo tot Picasso, de kunstgeschiedenis is gevuld met verhalen over spectaculaire vervalsingen die de grootste geleerden van hun tijd met stomheid geslagen hebben. Vanuit deze fascinerende invalshoek leren jonge lezers over de grote kunstwerken in dit leuke en leerzame boek. Het is gevestigd in een denkbeeldig museum en presenteert reproducties van beroemde kunstwerken naast 'vervalsingen'. Lezers wordt gevraagd detective te spelen terwijl ze elk schilderij nauwkeurig onderzoeken, op zoek naar de verschillen. Onderweg leidt een kleine tekenfilmspeurder hen door de schilderijen en onthult technische en historische details die de waardering en kennis van de lezers vergroten. Of ze nu Seurats schilderij van een middagtafereel op het eiland La Grande Jatte onderzoeken; een bloemstuk van Sargent; van Goghs Sterrennacht; of Rousseau's Exotisch Landschap, zullen de lezers op speelse wijze worden meegezogen in de wereld van de grote kunst en ongetwijfeld graag andere werken uit de eerste hand willen bekijken.

Doris Kutschbach, 48 pagina's, Engels, 28 x 24 cm, Prestel Publishing, Softcover

De perfecte mix voor elke kunstliefhebber - een essentiële en boeiende verzameling feiten, cijfers en bevindingen over kunst, kunstenaars en de kunstwereld, vroeger en nu. Dit buitengewone compendium van overtuigende feiten, cijfers en bevindingen verzamelt en distilleert obscure en fascinerende informatie over kunst, kunstenaars en de kunstwereld. Leuk, verrassend en meeslepend.

176 pagina's, Engels, 17 x 12 cm, Phaidon, Hardcover

Het verhaal van de kunst is niet altijd het verhaal van kunsthistorische 'ismen' en complexe academische debatten. De echte geschiedenis is vaak het verhaal van enkele heel eenvoudige primeurs: de eerste keer dat een kunstenaar zichzelf schilderde, de eerste keer dat iemand een glimlach schilderde, de eerste daadwerkelijke plek die werd afgebeeld, het eerste feministische kunstwerk, het eerste anti-oorlogswerk. Kunst evolueert en revolutioneert zichzelf door deze eenvoudige, maar baanbrekende, creatieve sprongen. Art Firsts brengt 30 van deze baanbrekende primeurs samen om een ​​originele benadering van het kijken naar en waarderen van kunst samen te stellen, en om te begrijpen waar kunst vandaan komt en hoe deze zich tot jou verhoudt. Elk eerste werk is benaderbaar en boeiend, terwijl elk werk eenvoudig en bevredigend wordt uitgelegd. Elk werk wordt ook volledig geïllustreerd en de betekenis ervan wordt getoond aan de hand van afbeeldingen van de volgende kunstenaars die rechtstreeks door hen zijn geïnspireerd. Art Firsts biedt een verfrissend en fascinerend verhaal voor wie nieuwsgierig is naar waarom zogenaamde 'meesterwerken' zo belangrijk zijn en hoe het verhaal van de kunst kan worden teruggebracht tot flitsen van fascinerende schittering.

Nick Trend, 208 pagina's, Engels, 21 x 15 cm, Bis Publishers, Softcover

Brussel viert dit jaar 130 jaar art-nouveau-architectuur. In Antwerpen mogen we schrijven over 125 jaar. In 1897-98 zijn de eerste art-nouveauwoningen ontworpen. Toonaangevende architecten zoals Alexis Van Mechelen, Jos Bascourt, Emile Thielens, Jules Hofman en Ernest Stordiau bijten de spits af. Antwerpen heeft meer dan 100 art-nouveaugebouwen waarvan er heel wat beschermd zijn als monument. In het Antwerpse straatbeeld zijn de ontwerpen van de architecten Frans Smet-Verhas en Emiel Van Averbeke niet meer weg te denken. Zoals het 'Volkshuis Help U Zelve' en de huizengroep 'De Vijf Werelddelen' beter bekend als 'Het Bootje'.

Dit boek brengt eindelijk het gebouwde art-nouveau-erfgoed in de stad Antwerpen in woord én beeld in kaart, degelijk en voor een breed publiek. Het steunt op heel veel archiefonderzoek en plaatsbezoeken en brengt daarom ook veel nieuwe gegevens aan het licht, zeker over diverse bijzondere privé-interieurs die tot nu gesloten bleven. Het verruimt ook de kennis over de Antwerpse art nouveau, die tot nog toe vaak al te veel beperkt bleef tot de Cogels-Osybuurt. De bijdragen van de beide gastauteurs (Dr Mario Baeck en Tom Peeters) vestigen de aandacht op drie belangrijke sierende elementen in de Antwerpse art nouveau: mozaïeken, tegeltableaus en sgraffiti. De beroemde Brusselse kunstenaar Paul Cauchie heeft in Groot-Antwerpen meer dan 200 gevels met sgraffito gedecoreerd.

Alex Elaut, 136 pagina's, Nederlands, Epo, Softcover

Wat is kunst? Dit boeiende boek van het Metropolitan Museum of Art biedt bijna 200 geïllustreerde antwoorden op die vraag, allemaal gepresenteerd in eenvoudige, beknopte observaties over geselecteerde werken in de collectie van het museum. Een Nigeriaans masker is bijvoorbeeld symmetrie, een Van Gogh-stilleven is compositie, een Babylonische leeuw is woest, een Duccio-portret is teder. Sommige uitspraken spreken over techniek, terwijl andere beschrijvend of suggestief zijn. Het zijn allemaal eenvoudige reflecties die lezers aanmoedigen om te observeren, na te denken, te debatteren en hun eigen definities van kunst te ontwikkelen. De geselecteerde werken die in dit slimme boekje zijn verzameld, bestrijken alle periodes en media, van oude beelden tot middeleeuwse wandtapijten, barokinstrumenten en impressionistische schilderijen tot hedendaagse kostuums, en zullen zeker zowel beginnende als doorgewinterde kunstliefhebbers inspireren.

284 pagina's, Engels, 16 x 14 cm, The Metropolitan Museum of Art, Softcover

Een nuchtere, visuele gids die laat zien hoe je kunst kunt 'lezen', begrijpen en er het maximale uit kunt halen.

Matthew Wilson, 240 pagina's, Engels, 27 x 23 cm, Thames & Hudson, Hardcover

Deze verbluffende visuele viering van 's werelds meest gevierde kunstenaars vertelt de fascinerende verhalen over hun leven en werk. Rijkelijk geïllustreerd met portretten van elke kunstenaar, naast foto's van hun huizen en ateliers, en persoonlijke artefacten, biedt Artists Who Changed History een uniek inzicht in de persoonlijkheden van elk individu en hun belangrijkste artistieke ideeën, thema's en technieken. Geïntroduceerd met een verbluffend portret van elke kunstenaar, volgen biografische bijdragen de vriendschappen, liefdes en rivaliteit die hen inspireerden en beïnvloedden, onthullen de belangrijkste sociale en artistieke factoren die hun werk vormden, en onderzoeken hun invloed op de kunstenaars die hen volgden. Inzendingen onderzoeken de visie en aanpak van elke kunstenaar, en de creatieve ontwikkeling van hun werk tijdens hun leven, plaatsen het in context en geven een krachtig gevoel weer van de plaats en de periode in de geschiedenis waarin ze leefden. Artists Who Changed History bestrijkt een breed scala aan kunstenaars, van de middeleeuwen tot nu, en biedt een meeslepende, vermakelijke en toegankelijke inkijk in de levens en liefdes van ieder van hen.

Andrew Graham-Dixon, 368 pagina's, Engels, 28 x 23 cm, Dorling Kindersley, Hardcover

Boeiende ontmoetingen, persoonlijke anekdotes en jargonvrije kritische inzichten in enkele van de meest levendige creatieve geesten in de moderne kunst, door een insider uit de internationale kunstwereld.

Michael Peppiatt wordt door de Art Newspaper geprezen als 'de beste kunstschrijver van zijn generatie' en heeft in ruim vijftig jaar veel Europese moderne kunstenaars ontmoet. Deze selectie van enkele van zijn beste biografische geschriften bestrijkt een breed spectrum van moderne kunst, van Van Gogh en Pierre Bonnard tot persoonlijke gesprekken met schilder Sonia Delaunay, kunstenaar Dora Maar, die Picasso's minnaar was in de jaren dertig en veertig, en Francis Bacon. misschien wel de beroemdste van de vele kunstenaars met wie Peppiatt persoonlijke vriendschappen heeft gesloten.

Michael Peppiatts levendige, boeiende schrijven neemt ons mee in het gezelschap van vele opmerkelijke persoonlijkheden uit de kunstwereld, zoals de Catalaanse schilder Antoni Tàpies, die hij bezoekt in zijn atelier, en momenten van desillusie, zoals zijn ontmoeting met de zelfmythologiserende kunstenaar Balthus. . Kunstkritiek vermengt zich met anekdotes: rijden met Lucian Freud in zijn Bentley, drinken met Bacon in Soho, Picasso's broek bespreken met David Hockney...

Deze verzameling van Peppiatts meest scherpzinnige teksten omvat onderkende artiesten, zoals Dachau-overlevende Zoran Music, of Montenegrijnse kunstenaar Dado, wiens retrospectief Peppiatt cureerde op de Biënnale van Venetië in 2009. Opmerkelijk gevarieerd in hun reikwijdte en helder geschreven voor een algemene lezer, bieden deze geselecteerde essays ons niet alleen scherpzinnig commentaar en een scherp kritisch oordeel, ze geven ook een uniek persoonlijk inzicht in enkele van de grootste creatieve geesten van de moderne tijd.

Michael Peppiatt, 304 pagina's, Engels, 23 x 15 cm, Thames and Hudson, Hardcover