Kijken naar kunst kan een heleboel bieden, elk museumbezoek is anders. De ene keer sta je te huilen voor een stilleven van een stel citroenen, de andere keer probeer je tevergeefs te begrijpen waar alle heisa om de Mona Lisa nou eigenlijk op slaat. Aan kunstkijken zijn geen regels gebonden. Nou ja, raak natuurlijk de kunst niet aan en praat niet al te hard, maar wat jij verder met de kunst deelt is intens persoonlijk. Fluister het Meisje met de parel bijvoorbeeld je geheimen toe, gruwel bij zo’n vervreemdende Hieronymus Bosch of sla al die zalen gewoon over en ga rechtstreeks naar de museumshop. Je kan je tussen al die praal soms zelfs wat verloren voelen (en psst, wist je dat de Mona Lisa eigenlijk La Joconde heet?).

De variëteit en veelheid van de museumbeleving is door schrijver, dichter en illustrator Sandra de Weijze prachtig op schrift en in beeld gebracht in het bundeltje Laat je betoveren. ‘Wat is kunst kijken?’ vraagt zij zich af. Kunst kijken is natuurlijk wat je ziet, maar ook hoe je je gedraagt, of zelfs wat je aan hebt (want ook jij bent een kunstwerkje!). In haar illustraties komen schilderijen en sculpturen uit allerlei landen en periodes elkaar tegen; de Venus van Botticelli verliest zich in de stippen van Yayoi Kusama, een vrouw door Cees van Dongen kijkt wat nerveus naar een spin van Louise Bourgeois. Kunst laat je telkens anders voelen, concludeert De Weijze, want:

Waar je van houdt
wie je bent
is elke dag weer anders
net als wij allemaal.

Tekst en beeld: Sandra de Weijze

Nummer in serie: 23

Kakkerlakjes zijn verstuurbare boekjes. Zestien pagina’s vol prachtige teksten en beeld van gevestigd en aanstormend talent. Elk boekje is duurzaam gedrukt in Nederland, gebonden met een cahiersteek en wordt geleverd met bijpassende envelop.

België en de enscenering van het pittoreske landschap in het negentiende-eeuwse album en boek

In Landschap in veelvoud. België en de enscenering van het pittoreske landschap in het negentiende-eeuwse album en boek wordt de pittoreske kunst opnieuw in haar volle breedte in kaart gebracht. Dat gebeurt op basis van nooit eerder gebruikt materiaal, verzameld in een ongemeen rijke private collectie van voornamelijk lithografische albums en geïllustreerde uitgaven uit de eerste helft van de negentiende eeuw. De pittoreske landschappen en sites die daarin werden afgebeeld (en geconstrueerd), werden door het publiek ervaren als een wereld met een grote levendigheid. 'Pittoresk' stond voor interessant, expressief en curieus, voor origineel, charmant en bizar, voor typisch, folkloristisch en pikant. De pittoreske werkelijkheid had cachet en karakter, reliëf en couleur locale. Zij vond haar oorsprong in de fantasie, die zij op haar beurt aanwakkerde. Haar antoniemen waren niet minder duidelijk: wat niet 'pittoresk' was, was kleur- en smaakloos, was banaal.

Het pittoreske landschap, zo blijkt uit dit boek, kon vele gedaanten aannemen. De oevers van de Maas waren pittoresk, maar ook de oud-Vlaamse steden. De pittoreske blik richtte zich op watervallen, grotten en rotsen, op ruïnes van abdijen en kastelen, maar ook - meer verwonderlijk - op de fabrieken en andere industriële sites van het jonge België. Het was een landschap dat wandelend kon worden ontdekt, in een solitaire en avontuurlijke reis, vol verrassingen. Maar evengoed kon het per trein worden verkend, op meer comfortabele wijze, of in de intimiteit van de huiskamer, waar de onherbergzame Semois, de ruïnes van de abdijkerk van Villers of de vuurtoren en haven van Oostende in soms eigenhandig gemaakte albums of reisverslagen konden worden bewonderd. De landschapslithografie van publicaties met titels als Collection choisie de voyages pittoresques of Promenades sur le chemin de fer vormt de kern van dit boek.

Lut Pil, 319 pagina's, Nederlands | Frans, 32 x 24 cm, Uitgeverij Snoeck, Hardcover

In 1712 ging in Borgerhout voor het eerst een Reuzenstoet uit. Vandaag zijn de Reuskens nog steeds razend populair. Hoe weten ze deze oude traditie in Borgerhout springlevend te houden? Je leest het in een nieuwe Stadskroniek: “Lang leve de Reuskens. Hoe de Reuzenstoet al 300 jaar blijdschap brengt in Borgerhout”.

Over boeken waarin je kunt verdwijnen, zinnen die je meevoeren, taal die blíjft verwonderen. Keer op keer.

Een boekje dat niet kan missen in de collectie van elke boekenliefhebber.

Tekst: Gerda Blees, Dennis Gaens, Koos Meinderts, Joost Oomen & Vrouwkje Tuinman
Beeld: Floor Rieder
Nummer in serie: 22

Kakkerlakjes zijn verstuurbare boekjes. Zestien pagina’s vol prachtige tekstsoepen en illustraties van gevestigd en aanstormend talent. Elk boekje is duurzaam gedrukt in Nederland, gebonden met een cahiersteek en wordt geleverd met bijpassende envelop.

16 pagina's, 17 x 12 cm

Brim gaat logeren. Reuzegezellig natuurlijk, maar ook een beetje spannend, zo’n hele nacht in een vreemd bed…

Een perfect boekje voor in elk logeerkoffertje.

Tekst: Nynke Klompmaker
Beeld: Marijke Klompmaker

Nummer in serie: 12

Kakkerlakjes zijn verstuurbare boekjes. Zestien pagina’s vol prachtige tekstsoepen en illustraties van gevestigd en aanstormend talent. Elk boekje is duurzaam gedrukt in Nederland, gebonden met een cahiersteek en wordt geleverd met bijpassende envelop.

De één woont in een huis, de ander in een tent, soms huis je in een taal, een geur of een familiegerecht, met een huisdier of bij een vriend. De speelse woongedichten van Bette Westera doen je thuiskomen in verhaal en gezelligheid en haken ook liefdevol in op woonsituaties die voor kinderen niet altijd evident zijn, zoals dakloosheid of wonen bij gescheiden ouders. Mirjam de Wit weet de sfeer van de gedichten treffend muzikaal te vertalen in een welgekozen mix van jazz, klassiek en oosterse klanken. Een heerlijk instrumentaal ensemble en expressieve zangers doen haar muziek glanzen. Lay back and enjoy, dit luisterboek doet je lekker wonen, waar je maar wil.

EP albumhoes met daarin een boekje met alle teksten en kleurenillustraties. De muziek is te downloaden via een QR-code in het boek.

24 pagina's, Nederlands, 18 x 18 cm, Pluto, Leeftijd <12

Deze frisse en boeiende, geïllustreerde kunstgeschiedenis legt de basisprincipes uit die elke kunstliefhebber nodig heeft, terwijl de ontwikkeling van verschillende scholen en stijlen wordt gepresenteerd als één doorlopende, verbazingwekkende tijdlijn: van Giotto tot Leonardo, Frida tot Banksy.

Toen ze geïnteresseerd raakte in schilderen, bezocht de auteur musea en vroeg zich af welke informatie ze miste. Hoe ontwikkelde de ene stijl zich na de andere? Welke betekenissen zaten er in deze werken verborgen? Hoe zag het leven van deze kunstenaars eruit? Hoe konden hun werken zoveel jaren overleven? Ze verlangde naar het soort essentiële kennis dat haar in staat zou stellen een schilderij vol referenties te ontcijferen. Het resultaat van haar nieuwsgierigheid is een zeer toegankelijk en levendig geïllustreerd boek dat de fundamenten van acht eeuwen kunst samenbrengt. Het behandelt de basisprincipes van onderwerpen als hoe musea zijn gestructureerd, hoe schilders proporties en perspectief gebruiken, en de anatomie van een schilderij.

Jouneaux biedt verrassende vergelijkingen tussen kunstenaars als Sandro Botticelli en Mary Cassatt, Claude Monet en Joan Mitchell, Delacroix en Rubens. Termen als Barok, Ukiyo-e, Graffiti, Kubisme, Ontaarde Kunst en De Stijl worden onderzocht en uitgelegd. Niet-westerse tradities krijgen veel meer aandacht dan in andere kunstgeschiedenisboeken: Chinese, Indiase, Australische Aboriginal- en Afrikaanse kunst zijn allemaal opgenomen in de tijdlijn. Talrijke vrouwelijke kunstenaars die tijdens de opleiding van de auteur over het hoofd werden gezien, worden weer in de canon opgenomen. Bij de pretentieloze maar gezaghebbende teksten staan ​​honderden illustraties, reproducties, tijdlijnen en zijbalken.

Camille Jouneaux, Jean André, 360 pagina's, Engels, 22 x 17 cm, Prestel Publishing, Hardcover

Over goden en mensen

Het thema Leven en Dood gaat ons allen aan. Het neemt in het Antwerpse MAS twee van de vijf permanente verdiepingen in beslag en vertrekt van de grote existentiële vragen: waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe? Wat gebeurt er na de dood? In alle tijden en alle culturen hebben mensen gezocht naar antwoorden op deze grote levensvragen.
In Leven en Dood. Over mensen en goden op de zevende verdieping maakt de bezoeker kennis met de grote verscheidenheid aan zingeving en de intense behoefte aan rituelen overal ter wereld. De tentoongestelde objecten behoren tot de vaste MAS-collectie en komen hoofdzakelijk uit het oude Egypte, Afrika ten zuiden van de Sahara, Melanesië, India, Tibet, Turkije en ook Antwerpen. Ze illustreren de houding van mensen in uiteenlopende culturen tegenover het leven en de dood: wordt een lichaam begraven of gecremeerd? Is er een hiernamaals of is er helemaal niets? Volgt na de dood een wedergeboorte? Welke rol spelen goden, voorouders en geesten? Hoe moeten we offeren, bidden of mediteren? Kunstwerken en rituele voorwerpen maken het onzegbare en ongrijpbare duidelijk en tastbaar. Er zijn gelijkenissen en verschillen, maar vrijwel altijd verbindt men de dood met nieuw leven.

160 pagina's, Nederlands, 28 x 24 cm, Bai, Hardcover

Brieven aan miojn moeder

Privé Domein

Roald Dahl schreef zijn eerste brief aan zijn moeder, Sofie Magdalene, toen hij negen jaar oud was en op een kostschool verbleef. In veel opzichten was zijn moeder Dahls eerste lezer en zonder zijn correspondentie met haar was hij misschien wel nooit schrijver geworden. Sofie Magdalene bewaarde elke brief van haar zoon. Zij was degene die hem aanmoedigde om verhalen te vertellen en die zijn verlangen stimuleerde om te verzinnen, te overdrijven en te vermaken. Hij vertelde haar wekelijks over zijn avonturen, meningen en frustraties. In deze brieven ontwikkelde Dahl de duistere humor en fantastische verbeelding waarmee hij later zijn tijdloze verhalen zou schrijven.
De brieven, geschreven tussen 1925 en 1965, vormen een prachtige aanvulling op autobiografisch werk als Boy en Solo. Ze overspannen een groot deel van Dahls leven: we volgen hem op een Engelse kostschool, in Afrika bij Shell en de Royal Airforce en als diplomaat en schrijver in Amerika. Deze bloemlezing werd samengesteld en toegelicht door Donald Sturrock, schrijver van de gerenommeerde Roald Dahl-biografie Verhalenverteller.

Roald Dahl, 336 pagina's, Nederlands, 19 x 11 cm, Singel Uitgeverijen, Softcover

Literatuur omvat de boeken die worden gelezen of probleemloos ongelezen blijven, die worden verslonden of langzaam worden doorgewerkt, die soms opnieuw worden gelezen om uit te groeien tot ware lijfboeken, die in de bibliotheek kunnen worden geleend. Kijk naar iemands boekenkast, en weet wie hij of zij is, of beter wie hij of zij voorgeeft te zijn. Kortom, literatuur heeft niet alleen een intrinsieke waarde (de zogenaamde 'literaire kwaliteit'), maar belichaamt veel meer. Literatuur maakt deel uit van onze dagelijkse levenswijze. Dit Elementaire Deeltje gaat in op de complexe geschiedenis van onze omgang met literatuur: de definitie ervan die we hanteren, de geschiedenis van het begrip 'literatuur', het belang van verwachtingen en literatuuropvattingen, de rol van de auteur, de diverse classificaties van literaire teksten, de structuur en de impact van de boekenmarkt. En ook op de grote uitdagingen van deze tijd: de veelbesproken ontlezing, de impact van de nieuwe media en de nieuwe technologieën, de aangezegde teloorgang van een aloud beschavingsideaal, de toenemende globalisering en het belang van een zogenaamde wereldliteratuur.

Gillis Dorleijn, 176 pagina's, Nederlands, 17 x 11 cm, Atheneum, Softcover

Art Essentials

Door de oorsprong, ontwerpen en thema's van meer dan honderd foto's uit verschillende periodes en plaatsen te onderzoeken, breidt Susan Woodford op kunstige wijze onze waardering voor foto's uit. Woodfords meeslepende proza ​​vergelijkt verschillende artistieke benaderingen, bevraagt ​​aannames en laat ons kennismaken met een breed scala aan stimulerende ideeën. Of je nu naar een Japanse houtsnede kijkt, Leonardo's Laatste Avondmaal of Picasso's Guernica , kijken naar afbeeldingen zal zowel je oog als je zelfvertrouwen ontwikkelen. Deze essentiële gids wordt afgesloten met een verklarende woordenlijst en onschatbare suggesties voor verder lezen.

Susan Woodford, 176 pagina's, Engels, 21 x 13 cm, Thames & Hudson, Softcover

Francis Bacon was controversieel in zowel het leven als de kunst en was een van de belangrijkste schilders van de 20e eeuw. Zijn monumentale, verontrustende beelden hebben een buitengewone kracht om de toeschouwer te verontrusten, te choqueren en te achtervolgen, 'om de kleppen van het gevoel te ontgrendelen en daardoor de toeschouwer gewelddadiger tot leven te brengen'. Op basis van zijn persoonlijke kennis van Bacons inspiratiebronnen, intenties en werkwijzen onderzoekt David Sylvester de ontwikkeling van het werk van 1933 tot begin jaren negentig, en bespreekt hij kritisch een aantal cruciale aspecten ervan. Ook reproduceert hij niet eerder gepubliceerde fragmenten uit zijn gevierde gesprekken met Bacon, waarin de kunstenaar over zichzelf, moderne schilders en de kunst van het verleden spreekt. Ten slotte geeft Sylvester een kort verslag van Bacons leven, waarbij hij bepaalde fouten corrigeert die elders als feiten zijn gepresenteerd. Verdeeld in de rubrieken 'Review', 'Reflections', 'Fragments of Talk' en 'Biographical Note' is Looking Back at Francis Bacon een uniek portret van een van de creatieve genieën van onze tijd, door een schrijver van vergelijkbare faam.

David Sylvester, 272 pagina's, Engels, 21 x 26 cm, Thames and Hudson, Softcover

‘s Avonds wordt er aangebeld bij Huib en Koen. Ineens hebben ze een baby, een poes.

Lotje is een lief, waargebeurd verhaal over een jong katje dat een huis zoekt.

Tekst: Diet Groothuis
Beeld: Jeska Verstegen
Nummer in serie: 04

Kakkerlakjes zijn verstuurbare boekjes. Zestien pagina’s vol prachtige tekstsoepen en illustraties van gevestigd en aanstormend talent. Elk boekje is duurzaam gedrukt in Nederland, gebonden met een cahiersteek en wordt geleverd met bijpassende envelop.

16 pagina's, 17 x 12 cm

Een halve eeuw Luc Deleu & T.O.P. office vormt de voedingsbodem voor deze markante publicatie.

Sinds haar oprichting heeft T.O.P. office een ware boost gegeven aan de architectuur als compromisloos sociaal instrument om de aardse schaal en het delicate evenwicht met de mensheid voortdurend in vraag te stellen. Hoe je het ook draait, de Aarde – een bol – is de onmiskenbare alfa en omega voor elke toekomstige houding, actie of interventie – een inzicht dat Luc Deleu & T.O.P. office telkens hebben benadrukt en zelfs hebben uitgedaagd. Gewapend met een vastberaden en humoristische logica, een sterk geloof in de vrijheid van het individu en een onophoudend streven naar ecologie, blijft T.O.P. office de samenleving een spiegel voorhouden. Altijd ongevraagd, simpelweg omdat het moet.

Peter Swinnen, Anne Judong, 272 pagina's, Engels, 18 x 12 cm, VAI, Softcover

München
in het Koninklijk Atheneum van Antwerpen

In 2003 brandde de voorbouw van het Koninklijk Atheneum van Antwerpen volledig af. Een dubbele ramp, want de restauratiewerken aan de statige negentiende-eeuwse feestzaal op de eerste verdieping waren bijna klaar. Nog één schilderij bevond zich bij de restaurateur. Dat werk, De Allegorie van de Faam, hangt nu opnieuw in de pas gerestaureerde feestzaal. Het werk heeft echter een monumentale, hedendaagse pendant gekregen.
Internationaal gerenommeerd kunstenaar Luc Tuymans maakte speciaal voor het Atheneum het magistrale doek München. Net zoals de verdwenen schilderingen in de feestzaal iets vertelden over het onderwijs in de negentiende eeuw, vertelt München een verhaal over het onderwijs in het begin van de eenentwintigste eeuw. Dat verhaal biedt geen antwoorden, maar stelt vooral vragen.

64 pagina's, Nederlands, 24 x 17 cm, Bai, Softcover

De l'Affiche à la Lettre - Van Affiche tot Letter

In 2015 zou Lucien De Roeck (1915-2002) honderd jaar zijn geworden. De Belgische graficus, typograaf, tekenaar en afficheontwerper was een ontzettend getalenteerd kunstenaar. De Roecks precieze lijnenspel, synthetische geest, uitgepuurde tekenstijl en grote verbeeldingskracht blijven verrassen door hun uiterst moderne uitwerking. Aan de hand van originele affiches, persillustraties, schetsboekjes, schilderijen en tekeningen maakt het publiek (opnieuw) kennis met deze kunstenaar, die aan de school van Ter Kameren (ENSAV) tevens onderricht heeft gegeven aan Pierre Alechinsky en Jean-Michel Folon.

Anne Carre, Karl Scheerlinck, Hugo Puttaert, 112 pagina's, Nederlands | Frans, 27 x 21 cm, Lannoo, Softcover

Léon Spilliaert (1881-1946) was een autodidact die werd gevormd door het contact met de literatuur van zijn tijd en die overtuigd was van zijn roeping als uitverkoren kunstenaar, waarin hij aan Nietzsche doet denken. Hij was de maker van een bijzonder origineel oeuvre geïnspireerd door metafysische vraagstellingen en de Vlaamse cultuur, en bijna uitsluitend op papier gemaakt. In een mix van grafische technieken zoals Oost-Indische inkt, potlood, zwart krijt, pastel, kleurpotloden en ook aquarel en gouache knoopte de Oostendenaar banden aan met het symbolisme en expressionisme van zijn tijd en leek hij in zijn meest radicale, uiterst vereenvoudigde landschappen de geometrische abstractie en het minimalisme aan te kondigen.

Anne Adriaens-Pannier, 192 pagina's, Nederlands, 29 x 24 cm, Snoeck Publishers, Softcover

Illustrator van Verhaeren, Maeterlinck, Hellens, ...

Bij de meeste kunstliefhebbers zijn ze vrijwel onbekend: de illustraties van Léon Spilliaert (1881-1946) in uitgaven van het werk van Belgische schrijvers als Emile Verhaeren, Maurice Maeterlinck, Franz Hellens, Paul Neuhuys en vele anderen. Spilliaert illustreerde hun dichtbundels en theaterstukken, en zelfs een kinderboek, met tekeningen in Oost-Indische inkt en aquarelverf, of liet zijn inspiratie de vrije loop bij het visualiseren van de droomwereld van de auteurs. Dit rijke deelgebied van zijn kunst wordt door Spilliaertspecialiste Anne Adriaens-Pannier eindelijk voor het publiek ontsloten.

Anne Adriaens-Pannier, 240 pagina's, Nederlands, 29 x 21 cm, Hardcover

Openbaar Kunstbezit Vlaanderen

Léon Stynen (1899-1990) was ongetwijfeld een van de meest veelzijdige Belgische architecten van de twintigste eeuw. Hoewel zijn realisaties verspreid zijn over het hele land, hij via zijn onderwijsactiviteiten invloed gehad heeft op generaties architecten na hem en hij dankzij zijn internationale contacten de vinger aan de pols hield van de recentste evoluties in de moderne architectuur, blijft zijn naam relatief onbekend. Binnen de internationale architectuurhistorische literatuur ondergaat hij het lot van vele Belgische architecten: na Horta en Van de Velde wordt de Belgische architectuurgeschiedenis niet meer opgepikt. In eigen land mag hij dan nog relatief bekend zijn in kringen van onderzoekers en architectuurliefhebbers, het ruime publiek associeert doorgaans zijn naam niet aan enkele van de iconische realisaties van ons twintigste-eeuwse erfgoed.

500 jaar mercator, een venster op de wereld: de kaart als metafoor

Map-i : Mercator Revisited, een verzameling in glas uitgevoerde kunstwerken van Inge Panneels, vormt een hedendaagse interpretatie van globes, atlassen en kaarten van de Vlaamse cartograaf Gerardus Mercator. De Vlaamse kunstenares Inge Paneels woont in Schotland en werkt in Engeland. Zij was de eerste artist in residence in het Mercatormuseum Sint-Niklaas. fotografie: Jürgen Doom inleiding: Harry van Royen

96 pagina's, Nederlands | Engels, 17 x 24 cm, Snoeck Publishers, Hardcover